موسسهها و نهادهای مختلفی در دنیا، اقدام به تهیه و انتشار بدنههای دانشی در حوزههای تخصصی میکنند. از جمله آنها، انجمن ملی قراردادهای آمریکا- National Contract Management Association (NCMA)- است.
هشدار: در این یادداشت، چندین لینک از وبسایت انجمن ملی قراردادهای آمریکا قرار داده شده است؛ توجه داشته باشید که این لینکها به دلیل محدودیت، با آی پی ایران باز نمیشود.
پیکره دانشی مدیریت قرارداد (CMBOK)
پیکره/ بدنه دانشی مدیریت قرارداد (CMBOK) مجموعهای از شایستگیها (Competency) است که یک مدیر قرارداد باید آنها را کسب کند. از جملهی این شایستگیها میتوان به توانایی رهبری، مدیریت و یادگیری اشاره کرد. ضمن اینکه در این پیکره دانشی، چرخه حیات قرارداد به صورت غیرخطی و در سه فاز پیشاواگذاری (Pre-Award)، واگذاری (Award) و پساواگذاری (Post-Award) تعریف شده؛ بنابراین، بسته به اینکه مدیر قرارداد در جبههی کدام یک از طرفین قرارداد (خریدار یا فروشنده) حاضر است؛ باید بداند در هر کدام از این فازها چه وظایف و تعهداتی بر عهده دارد.
به عبارت دیگر، هدف پیکره/ بدنه دانشی مدیریت قرارداد (CMBOK)آن است که یک فهم مشترک از رویهها، آیینها و فرآیندهای مورد استفاده در مدیریت قرارداد ایجاد کند. چرا که کارایی و کارآمدی در مدیریت قرارداد یک مزیت رقابتی محسوب میشود. اینکه مدیریت قرارداد، به عنوان مزیت رقابتی در نظر گرفته شده از آنجا میشود که مدیریت و کنترل قرارداد مساوی با کنترل کسب و کار است. یعنی بین کنترل قرارداد و کنترل کسب و کار نسبت مستقیم وجود دارد؛ بنابراین، CMBOK تلاش میکند ضمن ارتقای شایستگی شخصی، شایستگی و توانایی سازمانی را هم افزایش دهد تا به این ترتیب سازمانها بتوانند حداکثر بهرهوری را از دانش مدیریت قرارداد کسب کنند.
بدنه دانشی CMBOK از سوی موسسه استاندارد ملی آمریکا (ANSI- American National Standards Institute) مورد تأیید قرار گرفته و این نهاد به عنوان یک ارزیاب ثالث CMBOK را به رسمیت شناخته است.
انجمن ملی قراردادهای آمریکا
انجمن ملی قراردادهای آمریکا از 19 می 1959 میلادی تا کنون مشغول فعالیت است. این انجمن، خود را متعهد به رشد و پیشرفت افراد شاغل در قلمرو قراردادها میداند. بدین منظور تلاش میکند بستری برای تبادل ایدهها، ایجاد نوآوری و تعالی در زمینه مدیریت قرارداد فراهم کند. در همین راستا، پیکره/ بدنه دانشی مدیریت قرارداد -Contract Management Body of Knowledge (CMBOK)- را تهیه و تدوین کرده است. این پیکره دانشی هر چند سال یک بار، بر مبنای تجربههای گذشته و نظر متخصصان بازنگری میشود. آخرین ویرایش آن (ویرایش هفتم) در سال 2022 منتشر شد.
در این ویدیو، به صورت مختصر CMBOK معرفی شده است.
انجمن ملی قراردادهای آمریکا چه مدارکی صادر میکند؟
این انجمن، 4 مدرک مهم در زمینه قراردادها صادر میکند:
-
کارشناس/همکار مدیر قرارداد-(CCMA) Certified Contract Management Associate
-
مدیر قرارداد تجاری (قراردادهای بخش خصوصی)- (CCCM) Certified Commercial Contract Manager
-
مدیر قرارداد فدرال (قراردادهای بخش دولتی)- (CFCM) Certified Federal Contract Manager
-
مدیر حرفهای قرارداد-(CPCM) Certified Professional Contract Management
پیشنیازهای اخذ مدارک انجمن ملی قراردادهای آمریکا
برای اخذ هر کدام از مدارک فوق، پیشنیازهایی لازم است که شرح آن در جدول زیر آمده است:
مدرک | CCMA | CCCM | CFCM | CPCM |
کاربرد | سطح ابتدایی مدیر حرفهای قرارداد منطبق با استاندارد مدیریت قرارداد | برای فعالیت در بخش خصوصی، منطبق با قانون تجاری متحدالشکل | برای فعالیت در نهادهای دولتی فدرال منطبق با قانون تدارکات عمومی | برای فعالیت در بخش خصوصی و دولتی |
مدرک لیسانس | نه الزاماً | بله | بله | بله |
تجربه کاری | 1 سال | بیش از 2 سال | بیش از 2 سال | بیش از 5 سال |
ساعات آموزش حرفهای | بیش از 40 ساعت | بیش از 80 ساعت | بیش از 80 ساعت | بیش از 120 ساعت |
هزینه تقاضای شرکت در آزمون | 90 دلار (برای اعضا)
295 دلار (برای غیراعضا) |
165 دلار (برای اعضا)
365 دلار (برای غیراعضا) |
165 دلار (برای اعضا)
365 دلار (برای غیراعضا) |
225 دلار (برای اعضا)
425 دلار (برای غیراعضا) |
هزینه آزمون | 135 دلار (برای متقاضیان آمریکایی)
160 (دلار برای متقاضیان غیرآمریکایی) |
135 دلار (برای متقاضیان آمریکایی)
160 (دلار برای متقاضیان غیرآمریکایی) |
135 دلار (برای متقاضیان آمریکایی)
160 (دلار برای متقاضیان غیرآمریکایی) |
135 دلار (برای متقاضیان آمریکایی)
160 (دلار برای متقاضیان غیرآمریکایی) |
هزینه عضویت در انجمن | 95 دلار | 95 دلار | 95 دلار | 95 دلار |
نوع آزمون | حضوری یا آنلاین | حضوری یا آنلاین | حضوری یا آنلاین | حضوری یا آنلاین |
نکته: اگر مدرک لیسانس خود را از دانشگاههای ایران دریافت کردهاید هزینه ترجمه انگلیسی مدرک و تأیید مدرک ترجمه شده از سوی موسسات مورد تأیید انجمن ملی قراردادهای آمریکا نیز به مبالغ فوق اضافه میشود.
کدام مدرک برای متقاضیان ایرانی مناسب است؟
جواب این پرسش کاملاً وابسته به هدف متقاضی است. اگر قصد مهاجرت به آمریکا یا کانادا دارید و تمایل دارید در آنجا در شغلهای مرتبط با قرارداد مشغول فعالیت شوید، قبل از آن تحقیقهای لازم را انجام دهید که کارفرما در مصاحبه تمایل بیشتری به کدام مدرک دارد. طبیعتاً فعالیت در بخش خصوصی مستلزم تسلط بر قانون تجاری متحدالشکل–Uniform Commercial Code (UCC)– و اخذ مدرک CCCM است. در مقابل، اشتغال در نهادهای دولتی نیازمند آگاهی از مقررات تدارکات عمومی فدرال –Federal Acquisition Regulation (FAR)– است که این امر با اخذ مدرک CFCM محقق میشود.
جز دو مدرک فوق (یعنی CCCM و CFCM) که وارد قوانین، مقررات و رویه قضایی کشور آمریکا به صورت اختصاصی و کامن لا به صورت کلی میشود؛ دو مدرک دیگر (یعنی CCMA و CPCM) برای ایرانیها و کسانی که در پی دریافت موقعیتهای شغلی بینالمللی هستند، مناسب است.
اگر، به عنوان فارغالتحصیل به تازگی وارد بازار کار شدهاید، مدرک CCMA مناسب شماست. اما، اگر چندین سال است که به عنوان کارشناس قراردادی، مدیر حقوقی، مدیر قراردادها، کارشناس/مدیر بازرگانی و تدارکات و یا به هر نحوی درگیر مدیریت قرارداد هستید، به یقین مدرک CPCM برای شما ضروری است. در این صورت، باید لااقل فرصتی دو الی سه ماهه را برای تسلط به بدنه دانشی مدیریت قرارداد (CMBOK) اختصاص دهید.
جزئیات آزمون CPCM
تعداد سوالات | 180 سوال 4 گزینهای که 30 سوال آن از چند کیس قراردادی به صورت درک مطلب طراحی میشود. |
منبع سوالات | سوالات صرفاً از CMBOK طرح میشود. |
زمان آزمون | 4 ساعت بدون استراحت |
نحوه برگزاری آزمون | کسانی که امکان سفر به کشورهای خارجی دارای مراکز آزمون هستند: به صورت حضوری
کسانی که امکان سفر ندارند: به صورت غیرحضوری و تحت پروتکلهای خاص |
سطح زبان | در حد درک مطلب و آشنایی عمومی با زبان |
محتوای بدنه دانشی مدیریت قرارداد Contract Management Body of Knowledge (CMBOK)
برای تقریب به ذهن، CMBOK ساختمانی است که فونداسیون آن از استاندارد مدیریت قرارداد -Contract Management Standard (CMS)- تشکیل شده است. کسانی که میخواهند مدرک CCMA دریافت کنند باید کتابچهی CMS را مطالعه کنند. جهت دریافت CMS اینجا را کلیک کنید. اگر، این کتابچه را مطالعه کنید (که دسترسی به آن رایگان است) متوجه خواهید شد که به صورت کلی در CMBOK چه دانشهایی در انتظار شماست.
بدنه دانشی مدیریت قرارداد (CMBOK) را انجمن ملی قراردادهای آمریکا به صورت رایگان ارائه نکرده و شما باید آن را خریداری کنید. لینک خرید کتاب در آمازون، گوگل پلی، گوگل بوکس.
CMBOK در مجموع از 9 فصل جذاب و کاربردی تشکیل شده است:
-
فصل یک) چهارچوب مدیریت قرارداد
-
فصل دو) نگاهی مختصر به بدنه دانشی مدیریت قرارداد (CMBOK)
-
فصل سه) شایستگی رهبری
-
فصل چهار) شایستگی مدیریت
-
فصل پنج) شایستگی اصول راهنما
-
فصل شش) فاز پیشاواگذاری قرارداد
-
فصل هفت) فاز واگذاری قرارداد
-
فصل هشت) فاز پساواگذاری قرارداد
-
فصل نه) شایستگی یادگیری
مزایایی اخذ مدرک CPCM
پارهای از مهمترین مزایای دریافت مدرک CPCM که از تسلط بر CMBOK ناشی میشود را میتوان در موارد زیر خلاصه کرد:
-
آشنایی با رویههای برتر (Best Practice) قراردادی در دنیا
-
افزایش مزیت رقابتی در دریافت موقعیتهای شغلی
-
درک اهمیت مهارتهای نرم در مدیریت قرارداد
-
توانایی مدیریت در محیطهای کاری با فرهنگهای سازمانی متفاوت
-
افزایش اعتبار شخصی
-
بهبود مستمر در انجام کارهای قراردادی
-
آگاهی از نقاط قوت و ضعف شخصی و سازمانی در مدیریت قرارداد
-
آشنایی با دانشهای انضمامی مدیریت قرارداد
-
ارتقای دانش رهبری
-
افزایش دانش قراردادی و مطالعه تطبیقی حقوق قراردادها
-
ارتقای سطح زبان لغات تخصصی قراردادی
-
دریافت فرصتهای شغلی بینالمللی- خاصه در کانادا و آمریکا-
-
امکان برقراری ارتباط با مدیران حرفهای قرارداد در سرتاسر دنیا