قرارداد نقل و انتقال خودرو

    یکی از متداول‌ترین قراردادها که احتمالاً خیلی‌ها چه در مقام «فروشنده» و چه در مقام «خریدار» درگیر آن بوده‌اند قرارداد خرید و فروش خودرو یا به عبارتی قرارداد نقل و انتقال خودرو است.

در این قرارداد، فروشنده و خریدار هر کدام با ریسک‌های خاصی مواجه هستند و باید به نحوی نسبت به انعقاد قرارداد اقدام نمایند که بتوانند ریسک‌های خود را پوشش دهند. در ادامه، به پاره‌ای از این ریسک‌ها اشاره می‌کنیم.

ریسک تعیین موضوع قرارداد

   هر خودرو مشخصات ویژگی‌های فنی و ظاهری خود را دارد. بنابراین، اگر موضوع معامله ما نقل و انتقال یک دستگاه خودروی سواری 206 باشد؛ صرفاً نباید در قسمت موضوع قرارداد به عبارت «فروش یک دستگاه خودروی سواری 206» اکتفا کنیم. بلکه، خودرو را از نظر رنگ، مشخصات ظاهری و … باید به طور دقیق توصیف کنیم.

تیپ، مدل، سیلندر، شماره شاسی و شماره پلاک فعلی خودرو از دیگر موارد ضروری است که باید آن را معلوم و معین کنیم. عدم دقت در این قسمت، می‌تواند معامله ما را تا آستانه باطل شدن هم ببرد (بند 3 ماده 190 قانون مدنی).

ریسک عدم تسویه مبلغ قرارداد

دریافت به موقع پول (یا ثَمَن معامله) مهم‌ترین دغدغه‌ی فروشنده است. در این قسمت، نمی‌توان یک قاعده کلی بیان کرد. بلکه از هر موردی به مورد دیگر متفاوت است. چند حالت را می‌توان در نظر گرفت:

حالت اول) کل مبلغ معامله یک جا و همزمان با اعطای وکالتنامه نقل و انتقال خودرو به خریدار تسویه شود.

حالت دوم) مبلغی به عنوان پیش‌پرداخت و مابقی طی اقساط پرداخت گردد. در این حالت فرض بر این است که تا زمان تسویه کامل، خودرو تحویل خریدار نشود.

در اینجا، در مورد اقساط توصیه می‌شود اولاً چک صیادی ثبت‌شده در سامانه بانک مرکزی دریافت گردد. ثانیاً اعتبار صادرکننده چک بررسی شود. ثالثاً شخص یا اشخاصی ضمانت چک صادره را انجام دهند. رابعاً در قرارداد در صورت پاس نشدن چک (صدور گواهی عدم پرداخت) برای فروشنده حق فسخ پیش‌بینی شود. خامساً علاوه بر حق فسخ، مبلغی هم به عنوان وجه التزام تعیین گردد.

حالت سوم) مانند حالت دوم است؛ منتها با این فرق که خودرو تحویل خریدار شده است. در این حالت، علاوه بر اینکه کلیه موارد بالا باید لحاظ شود، باید در نظر داشت که بدون فک پلاک (تعویض پلاک) به هیچ وجه خودرو را تحویل خریدار ندهید!!!

چون هر عمل خلافی با ماشین انجام شود به پای شما نوشته خواهد شد! اکیداً توصیه می‌کنیم از این کار اجتناب کنید. اگر هم در یک شرایط اضطراری و سختی قرار گرفتید و به هر دلیلی مجبور شدید ماشین را چند روز تحویل خریدار بدهید تا تشریفات تعویض پلاک انجام شود حتماً این موضوع را مکتوب کنید.

ریسک عدم انتقال خودرو

   معمولاً از زمانی که خریدار و فروشنده با یکدیگر توافق می‌کنند و نسبت به انعقاد قرارداد اقدام می‌کنند تا زمانی که سند رسمی (برگ سبز) به نام خریدار صادر شود، چند روز یا چند هفته طول می‌کشد. در این مدت ممکن است ماشین، به دلیل بدهی فروشنده توقیف شود، یا به دلایل دیگر مانند تعویضی بودن موتور و … اصلاً امکان نقل و انتقال آن وجود نداشته باشد.

اگر چنین اتفاقی بیفتد، خریدار ضرر می‌کند. چون ممکن است همه یا بخشی از پول معامله را داده باشد اما به دلایلی نتواند سند خودرو را به نام خود بزند. در این صورت، حتماً باید در قرارداد به موانع عدم امکان نقل و انتقال خودرو اشاره کرد و علاوه بر پیش‌بینی حق فسخ و استرداد ثمن معامله، مبلغی را هم به نفع خریدار به عنوان وجه التزام پیش‌بینی کرد.

سایر ریسک‌ها

علاوه بر موارد فوق ریسک‌های دیگری مانند وجود عیب و نقص فنی در خودرو، عدم تحویل خودرو، تعویضی بودن قطعات، تصادفی بودن خودرو، رنگ‌شدگی خودرو، تدلیس و تقلب در مشخصات خودرو و … وجود دارد؛ که باید برای آنها هم پیش‌بینی‌های لازم را انجام داد.

    ما، در راوی حق پیش‌نویس کاملی از قرارداد نقل و انتقال خودرو تهیه کرده‌ایم تا دغدغه فروشنده و خریدار و ریسک‌های آنها را پوشش دهیم. شما می‌توانید از این نمونه استفاده کنید و هر زمان احساس کردید ابهام یا سوالی دارید حتماً با تیم پشتیبانی راوی حق در تماس باشید. ما، در کنار شما هستیم و راوی حق شماییم.

در زمان خرید و فروش خودرو، یکی از اولین و ضروری‌ترین کارها، تنظیم قرارداد بین خریدار و فروشنده است. با این کار:

• توافق‌های خریدار و فروشنده مکتوب می‌شود؛

• مشخصات خودروی موضوع معامله به صورت دقیق معلوم می‌شود؛

• ریسک‌های خریدار و فروشنده معلوم می‌شود و می‌توان آنها را پوشش داد‌‌؛

• از اختلاف‌ها و هزینه‌های حقوقی آتی جلوگیری کرد‌؛

• در صورت بروز اختلاف، با شروط قراردادی می‌توان سریع‌تر به نتیجه رسید؛

• تنظیم قرارداد موجب می‌شود دو طرف انتظارات خود را بیان کنند و برخی موارد در ابهام باقی نماند؛